Vừa qua, chị Nguyễn Thị T., ở huyện Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An, đang mang thai ở tuần thứ 32, phải nhập viện cấp cứu. Sau 1 ngày nhập viện, chị T. lên cơn dại với nhiều triệu chứng như: Sốt, mệt mỏi, chảy nhiều dãi, không nuốt được nước bọt, triệu chứng sợ nước, sợ gió, xuất hiện cơn co thắt hầu họng… Thai phụ được mổ để cứu em bé trong bụng. Hiện bé khá yếu, đang được chăm sóc đặc biệt. Còn chị T. đã tử vong.
Trước đó, khi mang thai được gần 3 tháng, chị T. đang trông lán trại thì bỗng nhiên có một con chó hoang nhảy vào cắn đàn dê, chị T. ra đuổi và bị chó cắn. Bị chó lạ cắn, chị T. hơi lo nhưng vì vết thương khô và lành ngay nên chị chủ quan nghĩ không vấn đề gì. Mấy ngày sau, chị T. ốm, được người nhà đưa đi viện khám. Tại đây, các bác sĩ tiến hành lấy mẫu xét nghiệm. Kết quả cho thấy chị T. có virus bệnh dại và các triệu chứng bệnh đã phát tác giai đoạn cuối.
Không có chống chị định tiêm vaccine phòng dại với thai phụ
Trường hợp, chị Nguyễn Thị H., sinh năm 1985, ở Thanh Hóa, đang mang thai, bị chó của gia đình cắn nhưng không đi tiêm phòng dại nên đã tử vong. Trước đó, con chó đã có biểu hiện bất thường khi đuổi cắn 7 người. Ngay sau khi bị chó cắn, 6 người đã đi tiêm phòng nên đã khỏi bệnh. Chị H. là chủ nhà nên chủ quan không đi tiêm, vì cho rằng chó nhà mới đẻ nên hung dữ. Sau đó, chị H. có biểu hiện co giật, sùi bọt mép và tử vong.
Chưa có nghiên cứu vaccine dại tác động xấu đến thai nhi
Y học đã khẳng định, bệnh nhân mắc bệnh dại khi đã lên cơn đều dẫn đến tử vong. Đó là lý do vì sao khi đã bị súc vật dại cắn hoặc tiếp xúc với virus dại, người bị cắn phải tiêm vaccine phòng dại và huyết thanh kháng dại càng sớm càng có hiệu quả.
TS Nguyễn Nhật Cảm, Giám đốc Trung tâm Y tế Dự phòng Hà Nội, cho biết, với thai phụ bị bệnh dại, cả mẹ và con đều có nguy cơ tử vong. Do đó, khi bị súc vật hay chó dại cắn, người trong cuộc phải tiêm phòng, dù ở bất kỳ giai đoạn nào trong thai kỳ. Vaccine dại thế hệ mới hiện chưa có nghiên cứu cho thấy ảnh hưởng đến thai nhi.
“Trước đây, nhiều người lo lắng tiêm vaccine ngừa dại có thể dẫn đến các biến chứng thần kinh, di chứng của những biến chứng này có thể ảnh hưởng đến trí nhớ. Nhưng hiện nay, vaccine phòng dại được sản xuất theo công nghệ hiện đại, an toàn. Ngay tại Trung tâm Y tế Dự phòng Hà Nội đang sử dụng 2 loại vaccine dại của Pháp và Ấn Độ, đều là vaccine dại được sản xuất trên công nghệ nuôi cấy tế bào.Đây là công nghệ tiên tiến nhất hiện nay. Ưu điểm của loại vaccine này là có hiệu quả phòng bệnh cao, ít gây biến chứng.
Khi phụ nữ có thai bị chó cắn, không có chống chỉ định tiêm vaccine phòng dại. Nếu phụ nữ mang thai mà phải tiêm vaccine phòng dại thì không ảnh hưởng đến thai nhi”, TS Cảm cho hay.
TS Nguyễn Nhật Cảm khuyến cáo, tất cả người không may bị súc vật nói chung, chó nói riêng cắn đều phải đến các cơ sở y tế khám, tư vấn và điều trị dự phòng. Điều trị dự phòng ở đây là vết cắn có thể nhiễm trùng, uốn ván, bị dại… Không kể vật cắn mình nghi dại hay không đều phải đến cơ sơ y tế để khám, cán bộ y tế kiểm tra xem vùng dịch tễ nơi nạn nhân sinh sống có dịch hay không, súc vật đã tiêm phòng hay chưa, vết cắn sâu hay nông… thì mới có hướng điều trị.
PGS.TS Trần Đắc Phu, Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng (Bộ Y tế), khuyến cáo, người dân cần chủ động thực hiện biện pháp phòng, chống bệnh dại như: Tiêm phòng cho chó, mèo đầy đủ; chó nuôi phải xích, nhốt, khi ra đường phải mang rọ mõm; không nên đùa nghịch, chọc phá các con vật nuôi. Khi bị chó, mèo cắn, cần rửa vết thương dưới vòi nước ngay lập tức với xà phòng, rửa sạch vết thương với cồn 70%, hạn chế làm dập vết thương, không băng kín vết thương. Sau đó, đến ngay trung tâm y tế gần nhất để được tư vấn và tiêm phòng dại kịp thời. Đặc biệt, tuyệt đối không tự chữa hoặc nhờ thầy lang khám chữa khi bị chó dại cắn.
Bệnh dại có nguy cơ bùng phát trong mùa hè, vì nắng nóng, khiến chó và mèo dễ mắc dại và tấn công người. Vaccine dại được dùng phổ biến là vaccine Verorab của Pháp với hai đường tiêm (tiêm bắp 140.000 – 150.000 đồng/mũi x 5 mũi và tiêm trong da 35.000 đồng/mũi x 8).