Ý Nghĩa Xét Nghiệm Hba1C / TOP 10 # Xem Nhiều Nhất & Mới Nhất 6/2023 # Top View

HbA1c là gì? HbA1c là một trong những chỉ số xét nghiệm rất quan trọng với bệnh nhân đái tháo đường. Nó phản ánh tình trạng Glucose trong máu…

HbA1c là gì?

HbA1c là mức đường huyết (đường) trung bình của bạn trong hai đến ba tháng qua.HbA1c cao có nghĩa là bạn có quá nhiều đường trong máu. Điều này có nghĩa là bạn có nhiều khả năng phát triển các biến chứng tiểu đường. Điều bạn cần làm là hạ thấp chỉ số này. Hành động đó giúp bạn giảm nguy cơ biến chứng tàn phá. Muốn làm được điều này có nghĩa là kiểm tra HbA1c của bạn thường xuyên.

Bạn nên làm điều này ít nhất 1 lần trong năm. Nhưng đối với trường hợp HbA1c của bạn cao thì bạn nên kiểm tra chỉ số này thường xuyên theo chu kỳ ba đến sáu tháng. Đừng bỏ qua nó và hãy chăm sóc sức khỏe của bạn.

HbA1c có nghĩa là gì?

HbA1c là những gì được gọi là hemoglobin glycated. Là một dạng của hemoglobin liên kết cộng hóa trị với glucose. Huyết sắc tố mang oxy trong máu. Khi huyết sắc tố tiếp xúc với glucose trong máu, chúng liên kết với nhau thông qua quá trình glycation. HbA1c là thước đo thành phần beta-N-1-deoxy fructosyl của hemoglobin. (Theo Wikipedia).

Đây là thứ được tạo ra khi glucose (đường) trong cơ thể bám vào các tế bào hồng cầu của bạn. Cơ thể bạn không thể sử dụng đường đúng cách, do đó, nhiều chất dính vào các tế bào máu của bạn và tích tụ trong máu.

Xét nghiệm HbA1c

Xét nghiệm HbA1c hay còn được gọi là hemoglobin A1c hoặc A1c. Ngày nay bạn có thể tự kiểm tra lượng đường trung bình trong máu trung bình thông qua một bộ dụng cụ. Tại cơ sở bệnh viện bạn có thể kiểm tra lượng đường trong máu rất dễ dàng. Không cần phải chích máu ở ngón tay. Kiểm tra bằng cách chụp lại nhanh lượng đường trong máu của bạn tại một thời điểm cụ thể, vào một ngày cụ thể.

Bạn nên có thời gian kiểm tra HbA1c theo một chu kỳ cố định từ ba đến sáu tháng. Nhưng đối với phụ nữ, nhất là đối tượng đang có ý định sinh con thì chúng tôi khuyên bạn nên kiểm tra chỉ số này thường xuyên. Trong quá trình mang thai bạn vẫn nên kiểm tra nhưng tần suất nên giảm xuống. Xét nghiệm HbA1c được sử dụng để chẩn đoán bệnh tiểu đường và để theo dõi mức độ của bạn nếu bạn có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường.

Tại sao tôi cần xét nghiệm HbA1c?

Bạn có thể cần xét nghiệm HbA1c nếu bạn có triệu chứng như:

Tìm hiểu: Tổng Hợp Các Dấu Hiệu & Triệu Chứng Bệnh Tiểu Đường

Hoặc với một số yếu tố sau bạn cũng nên xét nghiệm HbA1c như: thừa cân hoặc béo phì đột ngột. Huyết áp tăng cao, bạn có tiền sử bệnh tim hay lười vận động thể chất. Tất cả thông tin chúng tôi vừa đưa ra hy vọng bạn để ý và chăm sóc bản thân hơn. Sau khi xét nghiệm HbA1c, trả về kết quả như thế nào là bình thường?

Bình thường : HbA1c dưới 5,7%

Tiền tiểu đường : HbA1c từ 5,7% đến 6,4

Bệnh tiểu đường : HbA1c từ 6,5% trở lên

Nếu bạn bị tiểu đường bạn nên giữ mức HbA1c của bạn dưới 7%.

Lợi ích của việc hạ HbA1c HbA1c khác với Glucose trong máu như thế nào?

Mặc dù HbA1c là một dấu hiệu tốt về mức đường huyết, nhưng có một số khác biệt quan trọng giữa xét nghiệm HbA1c và xét nghiệm chích ngón tay tiêu chuẩn (một xét nghiệm thường được sử dụng cho bệnh nhân tiểu đường để theo dõi đường huyết của họ). Mức đường huyết là nồng độ glucose trong máu tại một thời điểm chính xác. Điều này được đo bằng xét nghiệm chích ngón tay và được tính bằng mmol / l. Xét nghiệm này chỉ cung cấp một chỉ số chụp nhanh đường huyết. Nó phải được thực hiện nhiều lần trong ngày.

Xét nghiệm HbA1c cung cấp một dấu hiệu tổng thể về đường huyết trung bình cá nhân trong 3 tháng qua được tính bằng mmol / mol. Điều này cung cấp thông tin tốt hơn về mức độ đường trong máu được kiểm soát theo thời gian. Do đó có thể cho bác sĩ biết bệnh tiểu đường được quản lý tốt như thế nào. Độ tin cậy của xét nghiệm HbA1c phụ thuộc vào các tế bào hồng cầu, điều quan trọng cần nhớ là một số điều kiện y tế, chẳng hạn như thiếu máu, có thể ảnh hưởng đến kết quả.

Tìm hiểu: Bệnh Tiểu Đường: Kiến Thức Tổng Hợp Từ A Đến Z

Trân trọng cảm ơn!

Tác giả: Nguyễn Khoa

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ. Bác sĩ. Vũ Thị Duyên – Bác sĩ Thận – Nội tiết, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng. HbA1c là một trong những chỉ số xét nghiệm rất quan trọng với bệnh nhân đái tháo đường vì nó phản ánh tình trạng glucose máu trong 3 tháng vừa qua của họ đã được kiểm soát tốt hay chưa. Trên cơ sở đó giúp cho bệnh nhân cũng như bác sĩ điều trị có kế hoạch điều trị kịp thời cũng như phòng ngừa các biến chứng của bệnh gây ra. Tuy nhiên, nhiều bệnh nhân không hiểu đúng tầm quan trọng của chỉ số này nên việc kiểm tra chỉ số HbA1c đang ít được sử dụng. Vậy chỉ số HbA1c là gì, có ý nghĩa như thế nào trong chẩn đoán và điều trị bệnh đái tháo đường ?

HbA1c là một loại hemoglobin đặc biệt kết hợp giữa hemoglobin và đường glucose, nó đại diện cho tình trạng gắn kết của đường trên Hb hồng cầu. HbA1c tồn tại trong hồng cầu, có chức năng vận chuyển oxy và glucose đi nuôi cơ thể.

Sự hình thành HbA1c xảy ra chậm 0.05% trong ngày và tồn tại suốt trong đời sống của hồng cầu 120 ngày, thay đổi sớm nhất trong vòng 4 tuần lễ.

Bình thường HbA1c chiếm 4-6% trong toàn bộ hemoglobin.

Chỉ số HbA1c cao khi tăng trên bình thường 1% tương ứng với giá trị đường huyết bạn tăng lên 30mg/dl hay 1.7mmol/l.

Khi HbA1c < 6.5% cho thấy bạn đang kiểm soát đường huyết tốt.

Xét nghiệm HbA1c được thực hiện bằng cách lấy một mẫu máu nhỏ của bạn, mẫu máu sẽ được đo chỉ số tại phòng xét nghiệm, kết quả được tính theo tỷ lệ phần trăm hemoglobin của máu.

Chỉ số HbA1c phản ánh tình trạng kiểm soát đường của bệnh nhân liên tục trong 3 tháng giúp cho bệnh nhân và bác sĩ điều trị có kế hoạch điều trị tiếp. Ngoài ra HbA1c có giá trị chẩn đoán cũng như tầm soát sớm tiền đái tháo đường.

Đối với bệnh nhân tiểu đường, chỉ số HbA1c < 6.5% có nghĩa đường máu của bạn đang được kiểm soát tốt, điều này có nghĩa có thể làm chậm và ngăn ngừa sự phát triển các biến chứng về mắt, thận, tim mạch và thần kinh do bệnh tiểu đường gây ra.

Chỉ số HbA1c có thể sử dụng để chẩn đoán bệnh đái tháo đường và tiền đái tháo đường ( Hiệp hội đái tháo đường hoa kỳ).

Tất cả các bệnh nhân đái tháo đường type 1 và type 2 tốt nhất nên xét nghiệm chỉ số HbA1C 3 tháng/ 1 lần. Trường hợp không có điều kiện thì tối thiểu 6 tháng/ 1 lần. Dựa vào kết quả đó ta có thể xây dựng kế hoạch điều trị tiếp theo cho bệnh nhân để phòng ngừa tối đa các biến chứng của bệnh gây ra như biến chứng mạch máu và thần kinh.

Theo dõi đường huyết khi đói chỉ cho thấy giá trị đường huyết ở thời điểm làm xét nghiệm.

Còn xét nghiệm HbA1c phản ánh bức tranh lớn hơn và toàn diện hơn về tỷ lệ % trung bình đường huyết của bạn trong 3 tháng vừa qua. Nhưng chỉ số HbA1C có ý nghĩa và giá trị hơn glucose máu đói tại 1 thời điểm.

XEM THÊM:

Kiểm soát mức đường huyết ổn định liên tục 24 giờ trong ngày là tác động chính trong việc làm giảm chỉ số HbA1c theo mục tiêu.

Muốn mình kiểm soát đường huyết ổn định trong thời gian lâu dài đòi hỏi bạn phải tuân thủ nghiêm ngặt hàng ngày về chế độ ăn, chế độ tập luyện, chế độ dùng thuốc và tự theo dõi đường huyết tại nhà.

Chính những vì những giá trị của HbA1C đó mà hiện nay xét nghiệm HbA1c là một trong những xét nghiệm được thực hiện trong Gói sàng lọc tim mạch và tiểu đường tại Vinmec, giúp phát hiện sàng lọc sớm bệnh đái tháo đường và từ đó có kế hoạch điều trị bệnh kịp thời và hiệu quả.

HbA1c là chỉ số cho biết lượng glucose trong máu được gắn với Hemoglobin (Hem – huyết sắc tố) của hồng cầu. Khi glucose từ thức ăn vào máu, chúng sẽ được gắn với Hem. Lượng glucose kết hợp này tỷ lệ thuận với tổng lượng đường trong máu và giữ nguyên trong khoảng 3 tháng ( bằng với tuổi thọ của hồng cầu). Do đó, đây là tiêu chuẩn hữu ích để đánh giá chỉ số đường huyết trong thời gian dài.

Chỉ số này cũng có giúp chẩn đoán tiểu đường và tiền tiểu đường. Tuy nhiên mức độ được sử dụng không nhiều như chỉ số đường huyết khi đói.

Cách làm xét nghiệm HbA1c

Xét nghiệm HbA1c được đo tại bệnh viện bằng cách lấy mẫu máu tương tự như kiểm tra đường huyết. Điểm khác biệt là bạn không cần phải nhịn ăn khi làm xét nghiệm.

Bạn có thể đo đường huyết bằng máy đo đường huyết cầm tay tại nhà hàng ngày. Tuy nhiên với HbA1c, bạn cần phải tới các cơ sở y tế. Chi phí xét nghiệm HbA1c thường rơi vào khoảng 100 – 200.000/1 lần, tùy thuộc nơi thực hiện.

Kiểm tra chỉ số đường huyết HbA1c nên được thực hiện 3 – 6 tháng 1 lần. Điều này sẽ giúp người bệnh đánh giá được hiệu quả điều trị và nguy cơ biến chứng của mình. HbA1c cao chứng tỏ bạn chưa kiểm soát tốt đường huyết và dễ bị biến chứng tiểu đường.

Lưu ý: Phụ nữ bị tiểu đường mang bầu chỉ cần xét nghiệm HbA1c trong 3 tháng đầu. Từ tuần thai thứ 13 trở đi, không cần đo HbA1c. Thay vào đó chỉ cần kiểm tra đường huyết khi đói và sau ăn để điều chỉnh chế độ ăn, vận động cho phù hợp.

Với người khỏe mạnh, HbA1c dưới 5.7% là bình thường, từ 5.7% trở lên là cao. Trong đó: 5.7 – 6.4% thuộc giai đoạn tiền tiểu đường, từ 6.5% là tiểu đường.

Ở người bệnh tiểu đường, chỉ số HbA1c an toàn sẽ cao hơn. Người mới mắc nên giữ HbA1c dưới 7%, tốt nhất là dưới 6.5%. Tuy nhiên mắc lâu năm, đặc biệt là người cao tuổi, giới hạn HbA1c an toàn có thể lên tới 7,5 – 8% tùy theo sức khỏe của người bệnh. Riêng phụ nữ mang thai bị tiểu đường, các chuyên gia Nội tiết đái tháo đường khuyến cáo HbA1c trong 3 tháng đầu nên dưới 6,1%.

Kết quả đo HbA1c có thể bị ảnh hưởng bởi bệnh lý gan thận, vitamin C, E, chất béo, bất thường về hồng cầu…. Do đó nếu sử dụng để chẩn đoán tiểu đường, nên kiểm tra lặp lại 2 lần trong 1 tuần.

– 38% biến chứng trên mạch máu lớn ( động mạch vành, mạch máu não).

– 40% biến chứng trên mạch máu ngoại vi (bệnh lý võng mạc, bệnh thận, thần kinh, chi,…)

– 38% nguy cơ tử vong.

Người bệnh tiền tiểu đường và tiểu đường cần song song kiểm soát đường huyết và HbA1c để giảm nguy cơ biến chứng nguy hiểm.

Mỗi người bệnh tiểu đường sẽ có kế hoạch điều trị riêng và cần theo dõi liên tục để kịp thời điều chỉnh theo sự tiến triển của bệnh. Vì vậy, nếu bạn bị tiểu đường, bạn nên sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ. Khoảng 3 – 6 tháng, nên đi xét nghiệm lại đường huyết và HbA1c để đánh giá hiệu quả điều trị.

Người hay đều phải hạn chế ăn những thực phẩm có hàm lượng tinh bột cao. Tuy nhiên, không nên loại bỏ hoàn toàn nhóm thực phẩm này để tránh thiếu dinh dưỡng. Thay vào đó, người bệnh nên chọn các thực phẩm cùng nhóm nhưng có chỉ số đường huyết GI thấp hơn. Ví dụ, chọn gạo lứt thay vì gạo trắng, bánh mì nguyên hạt thay vì bánh mì thông thường.

Người bệnh nên ăn nhiều bữa nhỏ thay vì ăn quá no trong 1 bữa. Việc bắt đầu bữa ăn bằng rau xanh cũng có tác dụng hạn chế tăng đường huyết sau ăn.

Bên cạnh đó cũng nên kiểm soát cân nặng, tránh tăng cân dẫn đến tình trạng béo phì. Đồng thời cần hạn chế thực phẩm chứa nhiều dầu mỡ, chất béo, cholesterol, hạn chế rượu bia, cafe là những yếu tố nguy cơ dẫn đến đường huyết tăng cao.

Giải pháp từ thảo dược

Sử dụng sản phẩm hỗ trợ có nguồn gốc thiên nhiên đang là lựa chọn được nhiều người bệnh tiểu đường ưu tiên. Việc kết hợp những sản phẩm này cùng thuốc điều trị sẽ giúp cải thiện chỉ số HbA1c, phòng ngừa biến chứng và làm chậm tiến trình bệnh tốt hơn, từ đó có thể giảm liều thuốc tây điều trị.

Minh Phương Lưu ý: Thực phẩm này không phải là thuốc, không có tác dụng thay thế các thuốc chữa bệnh tiểu đường. Đáp ứng của sản phẩm nhanh hay chậm tùy thuộc vào cơ địa của mỗi người và vào việc kiểm soát đường huyết, kiểm soát các bệnh cơ hội, đặc biệt là sự kiên trì trong quá trình sử dụng.

Nguồn: http://www.mayoclinic.org/tests-procedures/a1c-test/home/ovc-20167930

21-02-2012

Huyết cầu tố, Hb, chỉ có trong tế bào hồng cầu. Nhiệm vụ chính của Hb là mang O2 từ phổi đến tế bào cơ thể và mang CO2 từ tế bào về phổi để thải ra ngoài. Trong khi lưu hành làm chức năng hô hấp có một tỷ lệ nhỏ Hb này sẽ gắn kết với glucose máu (glycate hóa) để tạo nên phân tử HbA1C (A1C, huyết cầu tố glycate hóa).

– Do đó, nồng độ HbA1C tỷ lệ thuận với nồng độ Glucose máu.

– Đo tỷ lệ % HbA1C cũng là cách đánh giá nồng độ Glucose máu.

2. HbA1C được chuyển hóa như thế nào?

– HbA1C thực chất cũng là một Hb đặc biệt, được glycated. Chuyển hóa (sinh tổng hợp và thoái biến) của HbA1C hoàn toàn như Hb bình thường.

– Hb tổng hợp đồng bộ với sự sinh và thoái hóa cùng lúc với sự chết đi của hồng cầu. Hồng cầu từ lúc sinh đến khi chết trung bình 100-120 ngày. HbA1C cũng thay đổi (renew) trong khoảng thời gian đó.

– Thường tỷ lệ %HbA1C được đo 2 tháng 1 lần.

3. Tiêu chí chẩn đoán đái tháo đường

Theo khuyến cáo của Hiệp hội ĐTĐ Hoa Kỳ (ADA) năm 2010, để chẩn đoán ĐTĐ chúng ta dựa vào 1 trong 4 tiêu chuẩn sau:

(1). HbA1c ≥ 6,5%. Xét nghiệm phải được làm ở labo sử dụng phương pháp chuẩn.

(2). Đường máu đói Go ≥ 7.0 mmol/ L ( ≥ 126 mg/dL). Đường máu đói Go đo khi đã nhịn không ăn ít nhất 8 giờ.

(3). Đường máu 2 giờ trong nghiệm pháp dung nạp glucose G2 ≥ 11,1 mmol/L ( ≥ 200 mg/dL). Nghiệm pháp dung nạp glucose phải được thực hiện theo đúng mô hình của Tổ chức Y tế Thế giới WHO, sử dụng 75 gam glucose.

(4). Đường máu bất kỳ ≥ 11,1 mmol/L ( ≥200 mg/dL). Trên bệnh có triệu chứng của đái tháo đường cổ điển.

4. Tiêu chí tiền đái tháo đường (Prediabetes)

(1). HbA1c từ 5,7 đến 6,4 %

(2). Rối loạn glucose lúc đói, RLGMĐ ( impaired fasting glucose, IFG), Đường máu đói Go từ 5,6 – 6,9 mmol/L (100 – 125 mg/dL) và

(3). Rối loạn dung nạp glucose, RLDNG

(impaired glucose tolerance, IGT), Đường máu 2 giờ trong nghiệm pháp dung nạp, G2 đo trong mức từ 7,8 – 11 mmol/L (140 – 199 mg/dL).

5. Treatment of Diabetes Mellitus

– HbA1C thay đổi rất chậm, theo đời sống của hồng cầu (trung bình 2-3 tháng). Đo tỷ lệ HbA1C là cách tốt để theo dõi điều trị lâu dài cho bệnh nhân.

– HbA1C không thay đổi theo tình trạng “no, đói”, việc đo tỷ lệ HbA1C có thể tiến hành dễ dàng, thuận tiện, bất kỳ lúc nào bệnh nhân đến cơ sở y tế.

6. Những trường hợp đặc biệt

– Chẩn đoán phân biệt Hôn mê do dùng thuốc ĐTĐ quá liều với Hôn mê do hạ đường máu. – Chẩn đoán phân biệt Tăng đường máu cấp (ăn khuya quá nhiều, được chuyền glucose ưu trương…) với bệnh ĐTĐ thật sự.

– Phân biệt Hôn mê chấn thương → tăng đường máu do stress với Hôn mê tăng áp lực thẩm thấu của bệnh ĐTĐ.